Instytut Badań Edukacyjnych przeprowadził w 2016 r. eksperyment, z którego wynika, że 60 proc. polskich gimnazjalistów nie potrafiło odróżnić w tekście faktów od opinii. Nawet osoby dorosłe mają z tym niejednokrotnie problem.
-
"Papież Franciszek poparł Donalda Trumpa przed wyborami w USA„
-
Niebieski Wieloryb - gra dla samobójców.
-
Trump zawijający telefony w folię aluminiową.
„Fake news” to informacja opublikowana przez media, sprawiającą wrażenie zweryfikowanej oraz opisującej fakty, która w rzeczywistości wprowadza opinię publiczną w błąd.
FAKE NEWSY – OGÓLNE ZASADY:
-
dominują ̨w nich obrazki/zdjęcia, krótki tekst;
-
przekaz jest silnie nacechowany emocjonalnie;
-
często brutalne, poruszające sceny i obrazy;
-
często udają ̨przekaz z pierwszej ręki;
-
wykorzystują ̨ogólnie znane prawdy i przekonania;
-
często ukazują ̨półprawdę̨, przeinaczają ̨ fakty w taki sposób, że nie można się̨ zorientować́ gdzie się̨ zaczyna, a gdzie kończy informacja sprawdzona;
-
opierają ̨się̨ na założeniu, że częściowa prawda potwierdza prawdziwość całości.
Jeśli masz wątpliwości co do wiadomości / artykułu i strony, która go opublikowała, sprawdź:
-
URL - czy adres jest prawdziwy czy różni się np. abcnews.com i abcnews.com.co.
-
Zakładka „o nas” - czy jest taka zakładka i czy są podane dane kontaktowe.
-
Cytowanie - brak cytatów w tekście powinien wzbudzić wątpliwości.
-
Dobór cytowanych osób - czy w tekście cytowane są osoby prezentujące różne poglądy.
-
Źródła danych i cytatów - wątpliwości powinno wzbudzić powoływanie się na dane i cytaty bez podania ich źródła.
-
Przypisywania autorstwa - czy autor tekstu jest wymieniony z imienia i nazwiska.
-
Zdjęcia (o ile się pojawią w materiale) - czy zdjęcie ma podpis, czy jest zdjęciem stockowym.
-
Używany język i argumenty - czy autor stosuje argumenty merytoryczne, czy tylko emocjonalne.
-
Tematyka - jak opisują temat inne media.
-
Lead i tytuł - SŁOWA PISANE WIELKIMI LITERAMI POWINNY WZBUDZIĆ WĄTPLIWOŚĆ: WOW! ZAORANE!, SKANDAL!
-
Wszelkie ogólniki - „większość ludzi” , „większość wyborców”, „oczywiste jest, że” lub „wiem od pewnych osób, że”.
Dzieci rozpoczynają korzystanie z Internetu w coraz młodszym wieku. W 2015 roku z Internetu (na ogół pod nadzorem rodziców) korzystało 21% dzieci w wieku trzech lat (wzrost 100% od 2014). Program 500+ przyspieszy wzrost tego wskaźnika.
Coraz więcej jest dowodów, że Internet rozwija dzieci, a korzystanie „w sam raz” nie jest szkodliwe
-
nastolatki mają znaczną tolerancję na korzystanie z urządzeń cyfrowych, a korzystanie zgodnie z zasadą „złotej miary” nie powoduje zagrożeń dla zdrowia [A. Przybylski, Cambridge University; N. Weistein, Cardiff University, 2017];
-
wskaźniki „w sam raz”: w dni robocze: 1h 40 min. gry wideo, 2h korzystania ze smartfona oraz 4h 17 min. korzystania z laptopa lub tabletu;
-
teza: Internet jest czynnikiem izolacji młodych ludzi jest przesadzona. 68% z nich twierdzi, że dzięki sieci otrzymali bezinteresowną pomoc w trudnych sytuacjach życiowych;
-
kluczowe znaczenie w przygotowaniu do racjonalnego korzystania z Internetu mają rodzice. Powinni wprowadzać w domu „regulamin” – np. nakazujący wyłączanie smartfonów podczas posiłków i spotkań rodzinnych. Ważniejsze od edukacji jest wychowanie.
Dzieci sieci – dla nich świat cyfrowy jest światem naturalnym, rzeczywistym, nie sztucznym. Musimy mieć tego świadomość.
Dzieci nie można odłączyć od Internetu! Takie próby odbierane są jako opresja, wymuszenie, odstępstwo od życiowej normy. Takie zakazy przyniosą odwrotny skutek.
Dla młodych ludzi świat Internetu jest światem pierwszego wyboru, wolności, socjalizacji – zachowują łączność z siecią i są w niej aktywni. Nie zmienimy tego.
Granica akceptacji dla zachowań sprzężonych z TIK przesuwa się z modelu zakazów do profilaktyki.
Wejście na pole cyberbezpieczeństwa dzieci stwarza rzadką szansę dotarcia do ich świata i jego zrozumienia!
Cyberbezpieczeństwo w rządowym programie Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej
-
Ustawa o OSE została przyjęta przez sejm 27/10/2017.
-
Sieć OSE to 16 węzłów wojewódzkich, w tym 3 węzły centralne (Warszawa, Katowice, Poznań): urządzenia sieciowe, systemy bezpieczeństwa, systemy zarządzania siecią, portal OSE.
-
Transmisja do szkół zostanie zrealizowana w oparciu o istniejącą infrastrukturę, infrastrukturę budowana z dofinasowaniem POPC, oraz infrastrukturę powstającą z inwestycji własnych operatorów.
-
Sieć dostępowa na terenie szkoły.
PRAWA AUTORSKIE
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze ustalony w jakiejkolwiek postaci.
Co to oznacza?
Utworami mogą być jedynie rezultaty działalności człowieka odznaczające się dwiema cechami:
-
twórczości (oryginalności);
-
indywidualnego charakteru (indywidualności).
Dozwolony użytek w edukacji. Na co pozwala prawo autorskie?
Wszystkie zasady dotyczące nauczycieli, uczniów i działalności bibliotek szkolnych.
-
Możesz legalnie korzystać z każdego zasobu (filmu na płycie, z YouTube, książki, muzyki), niezależnie od źródła, z którego pochodzi, o ile robisz to w ramach lekcji lub zajęć szkolnych. Nie możesz jedynie takich zasobów rozpowszechniać poza grupą Twoich uczniów.
-
W ramach zajęć (lekcji, prac domowych, wydarzeń szkolnych) możesz modyfikować dowolny utwór (wiersz, piosenkę, film) nie pytając o zgodę posiadaczy praw,o ile nie będziesz wykorzystanych utworów w żaden sposób rozpowszechniać poza szkołą.
-
Możesz legalnie kopiować (kserować, skanować i wysyłać mailem, nagrywać na pendrive) fragmenty dowolnych utworów (filmów, książek, muzyki) swoim uczniom do celów edukacyjnych.
-
Podczas imprez szkolnych (akademia, dyskoteka, przedstawienie) możesz wykonywać dowolne utwory (np. muzykę, filmy) nieodpłatnie i bez konieczności pytania o zgodę lub uzyskiwania licencji, o ile imprezy te pozostaną bezpłatne, a wykorzystane utwory nie będą rozpowszechniane poza szkołą (np. nie możecie umieścić w sieci nagrań wideo z muzyką, którą wykorzystaliście podczas takiego wydarzenia).
-
W celach informowania o aktualnych wydarzeniach (np. prowadzenia gazetki szkolnej czy strony www szkoły) możesz używać fragmentów utworów wykorzystywanych w trakcie tych wydarzeń (np. w artykule o wystawie, na której była Twoja klasa można wykorzystać zdjęcia, na których widać eksponaty).
-
Możesz również wykorzystywać fragmenty cudzych utworów (lub drobne utwory w całości) podczas tworzenia własnych korzystając z prawa cytatu. Cytaty należy każdorazowo wyraźnie oznaczyć (np. cudzysłowem i przypisem) oraz wymienić jego autora i źródło. Cytat musi być uzasadniony celem, analizą, nauczaniem lub prawem gatunku (np. parodia).
-
Swoboda korzystania z dowolnych utworów w celach edukacyjnych nie dotyczy oprogramowania i baz danych.
-
Możesz kserować fragmenty lub całą książkę na potrzeby własne lub Twoich znajomych i rodziny.
Licencje Creative Commons
Podstawowym narzędziem Creative Commons są licencje prawne pozwalające zastąpić tradycyjny model „Wszystkie prawa zastrzeżone” zasadą „Pewne prawa zastrzeżone” – przy jednoczesnym poszanowaniu zasad prawa autorskiego.
Znak Domeny Publicznej 1.0 (Public Domain Mark 1.0)
Jest oznaczeniem służącym identyfikacji danego utworu jako należącego do domeny publicznej. Utwór taki można wykorzystywać, rozpowszechniać i zmieniać, nawet w celach komercyjnych, bez konieczności uzyskania zgody autora.
*Prelekcja została przygotowana w oparciu o informacje zdobyte podczas Ogólnopolskiego Konwentu „Szkoła Inspirująca Cyfrowo”.
Anna Siewiera, Agata Wiśnik
.jpg)
